Toekomstvisie en dorpsplan voor Vorselaar
Op 22 februari 2022 werd op de gemeenteraad met een grote meerderheid een visiedocument “Toekomst van wonen, zorg en publieke functies in het dorpscentrum van Vorselaar” goedgekeurd. Het document effent het pad voor een ambitieus dorpsplan voor de komende decennia.
HALT TOEROEPEN AAN APPARTEMENTISERING
Ook het ruimtelijk uitvoeringsplan (“RUP Kern”) werd herzien. Daarmee kan de gemeente de appartementisering tegengaan en ervoor zorgen dat nieuwe projecten meer op schaal van een dorp worden opgemaakt. De gemeente zal het woonbeleid in de toekomst niet overlaten aan alleen commerciële ontwikkelaars maar zal samen met partners een actiever beleid voeren omtrent wonen, zodat wonen met andere functies (bv. erfgoed, zorg, onderwijs of publieke functies) en met meer open en groene ruimte wordt gecombineerd.
VERVANGING VAN EEN VORIG MASTERPLAN
Dit visiedocument vervangt ook een eerder Masterplan. In 2016 werd een eerste aanzet gegeven tot een grote woonontwikkeling in de Lepelstraat. In het kader daarvan keurde de gemeenteraad in 2018 een Masterplan “Markt/Gemeentepark/Lepelstraat” goed, met 8 deelfases. De meeste deelprojecten zijn uitgevoerd: 6 van die 8 fases zijn gerealiseerd en eentje is volledig voorbereid (namelijk de opportuniteit van een nieuwe dorpsbibliotheek en een nieuwe medische groepspraktijk PIOEN).
Het enige ontbrekende stuk, de zogenaamde wandelboulevard en het woongedeelte in de Lepelstraat, is in handen van een private ontwikkelaar. De gemeente heeft de voorbije jaren altijd heel loyaal gehandeld in functie van de vergunning die enkele jaren geleden al – na een uitgebreid traject met GeCoRo (gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening), gemeenteraad, de gewestelijk stedenbouwkundig ambtenaar (Vlaamse overheid), openbaar onderzoek en bewonersvergaderingen – werd goedgekeurd. De inwoners uit de buurt vonden het ook goed dat er eindelijk iets gebeurde met de straat en de verwaarloosde staat van enkele huizen daar.
Sinds de goedkeuring van dat Masterplan werden ook al heel wat andere meergezinswoningen gebouwd (in totaal 140!) en evolueerden ook een aantal inzichten (bv. op vlak van klimaat en droogte, en door corona het besef dat er nood is aan meer open en publieke ruimte).
Dat de private ontwikkelaar de vergunning enige tijd geleden heeft laten verlopen zonder aanstalten te maken om met de uitvoering te starten, is echt wel een nieuw feit: een “game-changer” die de gelegenheid biedt om de eerdere visie op dat stukje van de Lepelstraat te herwerken en daarbij rekening te houden met nieuwe inzichten.
CORONA, KLIMAAT, DROOGTE, NOOD AAN OPEN RUIMTE & ANDERS WONEN
De gemeente is intussen ambassadeur voor de Vlaamse overheid omtrent ontharding en heeft ook een energie-, klimaat-, droogte- en basishemelwaterplan goedgekeurd. De inzichten omtrent klimaat zetten aan om meer te doen inzake klimaat, groen, collectieve energie. De aandacht voor water en de droogteproblematiek toont de noodzaak aan om meer te ontharden en open ruimte te vrijwaren … en tot slot heeft de corona-periode ons nog sterker gewezen op het belang van meer publieke ruimte en een andere benadering van welzijn en gezondheidszorg in Vorselaar. De gemeente heeft wel 20 projecten en planprocessen lopen omtrent die thema’s … en dus is het niet meer dan logisch dat daarmee nu ook rekening wordt gehouden in het neerschrijven van een nieuw ruimtelijk visiedocument.
RESULTAAT VAN VEEL GESPREKKEN EN STUDIES
Studiebureau RE-ST voerde in opdracht van de gemeente een strategisch ontwerpend onderzoek uit voor de ruime omgeving rond klooster, onderwijsdomein en dorpscentrum.
Via gesprekken met de partners op het klooster- en schooldomein, ruimtelijke planners van Ruimte Vlaanderen, experten omtrent participatie, mobiliteit, architectuur en dorpenbeleid en RE-ST, werd een visie voor het hele dorpscentrum ontwikkeld: inclusief een nieuwe woon- en zorgas (rondom Markt, Nieuwstraat en Diamantstraat) en het klooster- en schooldomein (Mgr. Donchelei, Goorbergenlaan, Kerkstraat, Markt), … Het nieuwe ruimtelijke toekomstplan is dus veel ruimer en bevat een duurzame visie op de toekomst van het hele dorpscentrum.
AMBITIES BLIJVEN ONVERMINDERD: NIEUWE BIB, ONTMOETINGSRUIMTE EN GROEPSPRAKTIJK
De gemeenteraad en GeCoRo zijn al betrokken in het proces en worden ook in de toekomst actief uitgenodigd om daar positief toe bij te dragen. Het is immers van groot belang voor de toekomst van het dorp. Behalve een visie op de straten die hierboven al werden vermeld, kan ook worden gekeken naar de omgeving van het klooster, scholen en gemeentehuis. RE-ST kreeg ondertussen al een bijkomende opdracht om die toekomstvisie verder uit te werken.
Uiteindelijk moeten alle ambities en dorpse functies daarin een plaats krijgen: een ontmoetingsruimte, nieuwe bibliotheek, medische groepspraktijk, parking, autodelen, nieuwe woonvormen, enz.
INHOUDELIJKE PRINCIPES
Inhoudelijk staan het dorpse karakter, collectiever denken, levenslang wonen (en zorg), duurzaamheid en toekomstbestendigheid centraal. De meest duurzame woning is immers de woning die je niet bouwt en de beste energie is diegene die je niet hoeft te gebruiken. Maar daarvoor heb je oplossingen op grotere, dus collectieve schaal nodig. Zo kunnen oude gebouwen hergebruikt worden voor andere functies. Ook energie-slimme oplossingen zijn enkel haalbaar op een grotere schaal (bv. warmteclusters, collectieve energie en het delen van zonne-energie). Ook meer groene en publieke ruimte bewaren is een belangrijke doelstelling.
Met de eigenheid van het dorp voor ogen, heeft Vorselaar de plicht om expliciet rekening te houden met de bestemming van het klooster in de toekomst. Dat is immers (beeld)bepalend en belangrijk voor het dorp. De gemeente kan ook helpen om het schooldomein op termijn een bredere toekomst te geven. Zo kan het mogelijk ook een “dorp in de school” worden waar ook ’s avonds, in het weekend en in schoolvakanties allerlei functies mogelijk kunnen worden.
EEN UITGESTOKEN HAND OM SAMEN TE WERKEN AAN DE TOEKOMST VAN HET DORP
De uitgangspunten in de visienota worden enthousiast onthaald door zowel de gemeentelijke diensten als andere overheden en partners van de gemeente die graag mee op de kar springen.
Dat enthousiasme bleek onlangs ook tijdens een uitgebreid infomoment voor de GeCoRo en gemeenteraad. Het bestuur steekt ook de hand uit naar de gemeenteraad en andere partners om de komende maanden hier op een positieve manier mee aan de slag te gaan. Veel mensen, ook inwoners zelf, zullen hier nog bij worden betrokken.
Bouwen & wonen
Markt 14
2290 Vorselaar
014 50 71 09
ro@vorselaar.be
Afspraak
Deze dienst werkt op afspraak.