header afbeelding

Vernieuwd marktplein en groen gemeentepark

Vooraf || waardering || aanloop || mobiliteit || omliggende straten || openbaar vervoer || ontharding & vergroening || zwakke weggebruikers || erfgoedwaarde || gemeentepark

marktplein banner

Wat voorafging

De jongste jaren hebben we al heel wat vernieuwingen aangebracht in ons dorpscentrum, zoals pleintje Heikant (2011), Kerkplein (2013), Kerkstraat (2014), Cardijnlaan (2016), pleintje Tip (2016) en pleintje Spieke (2017), Mgr. Donchelei (2018) en allerlei (ver)nieuw(d)e paadjes. Bij deze werken maakten we steeds gebruik van dezelfde soort materialen en legden we de nadruk op meer ontmoetingsruimte, meer uitstraling, meer groen en meer ontharding. Als sluitstuk van de dorpskernvernieuwing gaan we nu het Marktplein vernieuwen en een echt gemeentepark aanleggen.

marktplein

Waardering voor dit project

De gemeente kreeg waardering voor de aanpak van de dorpskernvernieuwing en werd begin vorig jaar uitgekozen als “provinciale laureaat”. De Vlaamse overheid was ook enthousiast over onze uitgebreide inspanningen om te ontharden en nam Vorselaar op als één van de pioniers in die ontharding. De gemeente kreeg een belangrijke subsidie van 250 000 euro.

De aanloop

Omdat we het belangrijk vinden dat zoveel mogelijk mensen hun inbreng kunnen doen, hebben we in een vroege fase al heel wat input gevraagd. We deden dat onder de werktitel “Vorselaar breekt uit” (i.s.m. de Vlaamse overheid), wat een knipoog is naar het gebruik van minder beton/asfalt/verharding en meer groen. Dat is een Vlaamse ambitie waaraan elke gemeente invulling moet geven; elke gemeente moet daarbij ook rekening houden met de klimaatverandering en de noodzaak om water op te slaan.

We ontvingen al heel wat reacties, onder meer op de jaarmarkt vorig jaar, via een digitale bevraging op de website van de gemeente en tijdens een infomarkt. Ook de Vorselaarse kinderen konden via de school en de kindergemeenteraad het Marktplein van hun dromen mee uittekenen. Het concept werd ook besproken met plaatselijke bewoners, adviesraden, De Lijn, experten en gemeenteraad. Uiteindelijk heeft dit hele traject geleid tot een aantal uitgangsprincipes. Die geven we mee aan het aangestelde studiebureau Antea, dat aan de hand daarvan een concreet plan voor de herinrichting moet opmaken.

Mobiliteit

Bij de heraanleg maken we bewust duurzame en toekomstgerichte keuzes: op de Markt zelf komt er minder ruimte voor de auto en de parkeerfunctie verschuiven we naar het begin van de Nieuwstraat. Stappen, trappen en openbaar vervoer krijgen de voorkeur. We kiezen voor trager verkeer op de Markt, en over het plein loopt één doorgangsweg met verkeer in twee richtingen. Die weg komt aan de zijde van het klooster te liggen, in het verlengde van de Lepelstraat die in de nabije toekomst ook wordt heraangelegd.

Deze ene weg komt dus aan de schaduwzijde van de Markt te liggen. Het veel grotere Marktplein dat we daardoor verkrijgen, sluit mooi aan op het gemeentepark dat naast en achter het gemeentehuis wordt aangelegd. Zo zorgen we op de Markt voor véél plaats voor evenementen, terrassen, ontmoeting en groen, en voor een evenwicht tussen zonnige plekjes en schaduw onder de bomen.

Aan de overkant, de kant van de woningen en het gemeentehuis, krijgen zwakke weggebruikers een veilige doorgang dankzij een verharde strook. Voor fietsers en voetgangers komen er ook nieuwe trage verbindingen:

  • in de Kabienstraat wordt geen gemotoriseerd verkeer meer toegelaten van en naar het Marktplein; dat wordt dus een veilige weg waarlangs fietsers en voetgangers uit de regio Tuinweg/Schransstraat veilig naar het centrum kunnen komen;
  • een nieuwe doorgang links naast het gemeentehuis; bezoekers kunnen zo vlot doorsteken vanuit de grote centrumparking naast de bibliotheek;
  • een verbindingspaadje tussen de Nieuwstraat en het nieuwe gemeentepark; ook vanuit de Veldstraat wordt het centrum zo makkelijk te bereiken;
  • een paadje van de Merellaan naar de Markt, langs het vernieuwde Huis Van Bockstal.

Ook werken in omliggende straten

In voorbereiding op de werken op de Markt wordt in het najaar 2020 de Nieuwstraat vanaf de Markt tot aan Veldstraat heraangelegd. Vanaf dan zal de Nieuwstraat geen doorgangsstraat meer zijn, maar creëren we daar extra parkeerplaatsen, die zeker handig zullen zijn voor de bezoekers van het gemeentehuis, de banken en de handelszaken op de Markt. Om deze parkeerplaatsen veilig te kunnen laten gebruiken, voeren we op dit stukje Nieuwstraat (vanaf de Markt tot aan het kruispunt met de Merellaan) een enkele rijrichting in, enkel voor bestemmingsverkeer richting de Nieuwstraat/bibliotheek. Ook de riolering, de verlichting en de straat worden meteen helemaal vernieuwd.

Ook de Lepelstraat wordt helemaal vernieuwd in dezelfde stijl, zodat zij mooi zal aansluiten op het nieuwe Marktplein. Het hele gebied Lepelstraat/Markt wordt een zone 30, met meer ruimte voor zwakke weggebruikers en veilige oversteekplaatsen voor de leerlingen en studenten.

Openbaar vervoer

Openbaar vervoer blijft belangrijk voor onze gemeente. We hebben de voorbije maanden sterk onderhandeld over een uitbreiding van het openbaar vervoer volgend jaar: naast de extra busverbinding naar Lier komen er ook bijkomende snelbussen naar Antwerpen en een rechtstreekse verbinding met Turnhout. De bushaltes verschuiven van de Markt dichter naar de scholen, met name naar de Lepelstraat en de Mgr. Donchelei. In samenspraak met De Lijn komen er bij de heraanleg van de Lepelstraat nieuwe bushavens ter hoogte van Thomas More in de Lepelstraat. Dankzij de nieuwe trage verbinding van de Merellaan naar de Lepelstraat (langs het Huis van Bockstal) zullen voetgangers en fietsers de nieuwe bushavens nog makkelijker kunnen bereiken. We zorgen daar ook voor fietsenstallingen en overdekte wachtruimtes voor de busreizigers.

Ontharding en vergroening

Ontharding en vergroening zijn belangrijke principes van het ontwerp van de Markt, de omliggende straten en het nieuwe gemeentepark. De nieuwe doorgangsweg loopt langs de zijde van het klooster. Hierdoor kunnen we het bestaande groen niet alleen helemaal behouden, maar zelfs nog uitbreiden met nieuwe aanplantingen. Onze Markt blijft een prachtig driehoekig plein en krijgt extra trage verbindingen aan de zijde van het gemeentehuis. Met ondersteuning van Pidpa-Hidrorio en het studiebureau Antea zorgen we bij de aanleg dat regenwater zoveel mogelijk kan doorsijpelen in de bodem en gaan we regenwater opslaan (bufferen) op het Marktplein en in het park.

Meer ontmoeting en zitbanken, plaats voor evenementen, meer groen, meer biodiversiteit, plaats voor water … het zijn enkele van de ideeën die op basis van de participatie al werden meegegeven aan de architecten.

Vorselaar breekt uit

Comfortabel voor zwakke weggebruikers

Vanzelfsprekend zal het ontwerp ook moeten voldoen aan alle eisen inzake toegankelijkheid. Aangepaste zitbanken, goed toegankelijke paden, veilige doorsteken, zo min mogelijk drempels, … dat zijn uitgangspunten waar we de architecten mee aan het werk hebben gezet.

Erfgoedwaarden versterken

Onze Markt zou onze Markt niet zijn zonder haar historische Frankische driehoekige vorm, de Vorselaarse kaak en het monument voor de vrede. We behouden deze typische elementen en willen ook de oude dorpspomp in ere herstellen door er een mooi kunstwerk van te maken dat zijn plek zal krijgen op de Markt.

Gemeentepark

Het gemeentepark achter het gemeentehuis zal een groene schakel vormen vanuit de Diamantstraat, de Schransstraat en de grote parking in de Nieuwstraat. We maken hier een ruimte waar je aangenaam kan vertoeven en genieten van de natuur. Het park vormt ook een mooie aanvulling op de bestaande kerkpaden en de nieuwe trage wegen, zodat je ook in het centrum van de gemeente rustig kan wandelen.

Ons project werd bijzonder positief onthaald en de Vlaamse overheid subsidieert een deel van deze herinrichtingswerken in het kader van haar beleid van ontharding en vergroening, passend in een duurzaam klimaatbeleid. 

Timing

Kriebelt het al om te genieten van deze nieuwe omgeving? Het laat nu allemaal niet lang meer op zich wachten! De werken aan het gemeentepark zijn al volop bezig. De voorzijde van het gemeentehuis is al helemaal heraangelegd en het padje naar de parking aan de bibliotheek is in opmaak. In de Nieuwstraat gaan we dit najaar aan de slag samen met het Marktplein. Dat gebeurt samen met de riolerings- en wegeniswerken in de naburige straten. De Markt moet klaar zijn tegen eind 2022. De straat (aan de zijde van het klooster) wordt echter pas vanaf september 2022 afgesloten. Voordien zullen de werken volledig aan de zijde van gemeentehuis en/of op het plein zelf gebeuren. Voor de Kabienstraat is sinds 1 juli 2020 al nieuwe situatie in voege. De andere trage verbindingen aan het gemeentehuis, het gemeentepark en het Huis van Bockstal zullen nog worden afgewerkt.

Vlaanderen breekt uit
agentschap natuur en bos